موتورخانه، محل قرارگیری برخی از تجهیزات آسانسور نظیر وسایل و ابزار آلات تعمیرات آسانسور تابلو فرمان آسانسور، تجهیزات خنک کننده ، وسایل اعلام یا اطفاء حریق می باشد و اگر ابعاد آن مطابق مقررات باشد، جزء بنای مفید ساختمان محسوب می شود.
*همواره لازم است این نکته مورد توجه قرار بگیرد که وارد شدن به موتورخانه آسانسور حتما باید با رعایت ایمنی انجام شود. گاهی افراد و ساکنین ساختمان بدون در نظر گرفتن نکات ایمنی وارد موتورخانه می شوند و امکان ایجاد حادثه وجود دارد.
بهترین محل قرارگیری موتورخانه
از آنجایی که در موتورخانه علاوه بر تجهیزات آسانسور باید فضای مناسب جهت تردد ایمن افراد مجاز و تعمیرات احتمالی وجود داشته باشد، همیشه سطح موتورخانه را از سطح چاه بزرگتر و در اکثر اوقات سطح موتورخانه ۱/۶ برابر سطح چاه در نظر می گیرند.
بهترین محل برای موتورخانه آسانسور، بالای چاه آسانسور است (به ویژه اگر سرعت آسانسور بالای 2.5 متر بر ثانیه باشد) مگر اینکه گاهی به دلیل برخی محدودیت ها آن را در پایین و در کنار چاه آسانسور تعبیه کنند.
در زیر به سایر جاهایی که ممکن است موتورخانه را قرار دهند اشاره می کنیم:
- موتورخانه پایین و بغل برای آسانسورهای هیدرولیک با سیستم جک غیرمستقیم، بهتر است موتورخانه پایین و بغل چاه آسانسور باشد.
- برای آسانسور های کششی دارای اتاق فلکه، بهتر است موتورخانه بالا و بغل چاه آسانسور باشد
- برای آسانسورهای کششی، بهتر است موتورخانه بالای چاه قرار بگیرد.
- برای آسانسورهای هیدرولیک با سیستم جک مستقیم، بهتر است موتورخانه پایین چاه آسانسور باشد.
- برای آسانسورهای کششی با موتور گیرلس بهتر است موتورخانه درون چاه تعبیه شود. در این حالت به این آسانسورها روملس یا بدون موتورخانه گفته می شود.
فضای داخلی موتورخانه
1. تهویه موتورخانه
2. پله یا نردبان دال بتنی
3. کف موتورخانه
4. قلاب سقف یا(مونوریل)
5. روشنایی
6. نرده حفاظ
7. سکوی موتورخانه
8. تابلو برق اصلی
9. تابلو کنترل فرمان
علاوه بر موارد فوق ، تجهیزات دیگری از جمله موتور آسانسور، شاسی موتور، گاورنر یا سیستم کنترل سرعت آسانسور، حس‌گرهای تشخیص آتش و دود و سیستم اطفای حریق هم در موتور خانه وجود دارد.
ابعاد موتور خانه
مواردی که باید در محاسبه ابعاد موتورخانه در نظر گرفت:
- جلوی تابلوهای کنترل آسانسور، حداقل فضای باز ۷۰ سانتی متر باشد.
- اطراف تجهیزات ثابت (مثل اطراف موتور بغیر از فلکه) حداقل فضای باز ۵۰ سانتی متر باشد.
- اطراف تجهیزات در حال چرخش (مثل فلکه موتور) حداقل فضای باز ۶۰ سانتی متر باشد.
- ارتفاع موتورخانه از محل قرارگیری ماشین آلات حداقل ۱۸۰ سانتی متر باشد.
- ارتفاع از روی قطعات در حال چرخش تا زیر سقف موتورخانه حداقل ۳۰ سانتی متر باشد.
- حداقل عرض در نظر گرفته شده برای فضای بازشوی درب موتورخانه ۶۰ سانتی متر و ارتفاع ۱۸۰ سانتی متر باشد.
- فضای بازشوی درب، بایستی به سمت بیرون و دارای قفل شب بند و کلید مطمئن باشد یعنی از داخل بصورت دستی و از بیرون فقط با کلید باز شود. (این کلید در اختیار افراد صاحب صلاحیت قرار می گیرد)
دمای موتورخانه
به دلیل وجود تابلو فرمان و موتور و تابلو سه فاز در داخل موتورخانه آسانسور، دمای داخل موتورخانه در آسانسورهای هیدرولیکی باید بین ۱۵ الی ۳۵ درجه سانتی گراد و در آسانسورهای کششی ۵ الی ۴۰ درجه سانتی گراد باشد بنابراین موتورخانه باید دارای تهویه مناسب باشد.(در مناطق گرم و شرجی بالا، برای پایین آوردن دما و رطوبت از کولر استفاده شود ولی باید دقت نمود که باد کولر مستقیما به سمت موتور نباشد تا موتور گیربکس خنک شود)
روشنایی موتورخانه
روشنایی داخل موتورخانه در کف، حداقل به میزان ۲۰۰ لوکس تأمین گردد. حداقل یک کلید در داخل و اطراف نقطه دسترسی و در ارتفاع مناسب در موتورخانه نصب گردد تا نور این فضا را روشن و خاموش کند.
راههای دسترسی به موتورخانه
بهتر است دسترسی اشخاص به موتورخانه ترجیحاً از طریق پله انجام شود . چنانچه امکان نصب راه پله نباشد استفاده از نردبان مناسب تحت شرایط ذیل ضروری می باشد :
- در معرض خطر لغزش و واژگون شدن نباشد .
- در مواقع قرار گرفتن در محل زاویه ای بین 70 و 76 درجه با افق داشته باشند. (مگر اینکه بصورت ثابت بوده و ارتفاعشان از 1.5 متر کمتر باشد)
- منحصراً باید به منظور چنین استفاده ای بوده و همواره در مجاورت محل دسترسی نگهداری شوند .
- نزدیک به انتهای نردبان باید یک یا چند دستگیره قابل دسترسی وجود داشته باشد.
- پیش بینی نقاط اتصال نردبان باید قبل از گذاشتن آن باید صورت گیرد .
- ترجیحاً دو طرف نردبان لبه ای به ارتفاع حداقل 30 سانتیمتر بصورت حایل وجود داشته باشد .
چند نکته دیگر:
*مصالح مورد استفاده در کف موتورخانه باید از مصالح غیر لغزنده مانند ورق آج دار یا بتن ماله کشی باشد. همچنین از مواد مستحکمی که باعث ایجاد گرد و غبار نشوند و در برابر بارها و نیروهای وارده مقاوم باشند.
*برای پرهیز از ایجاد گرد و غبار باید دیوارها، بهتر است سقف و کف موتورخانه را رنگ آمیزی شود.
*اگر در موتورخانه ارتفاع کف موتورخانه تا کف دال بتنی محل قرار گیری موتور گیربکس بیشتر از ۵۰ سانتی متر باشد باید برای دسترسی به آن، نردبان قرار داد و اطراف این بلندی را با نرده پوشش داد. در صورتیکه نتوان از پله های معمول برای دسترسی به موتورخانه استفاده نمود، نردبان اختصاصی ایمن و غیر لغزنده دائمی برای دسترسی به موتورخانه در نظر گرفته می شود.
*وجود یک تیر بالابر سقفی یا قلاب سقف درست در بالای ماشین آلات برای نصب یا پیاده کردن تجهیزات ضروری است. داخل کف، بالای پاگرد هم باید یک دریچه دسترسی ایجاد کرد تا از طریق آن بتوان تجهیزات را در صورت تعمیر یا تعویض پایین برد. برای این اتاق باید یک درب قفل دار نصب گردد.
*از موتورخانه آسانسور نباید به جز برای آسانسور استفاده دیگری نمود ـ عبور کابلها ـ کانالهای تهویه و کانالهای دود و یا ملزوماتی غیر از آنچه مورد استفاده آسانسور است مجاز نمی باشد.کلیه سیم ها و کابلهای مربوط به تجهیزات آسانسور که از کف موتورخانه عبور می کند باید در کانالی که در داخل بتون سقف تعبیه می شود و حداقل عمق آن cm 5 و با عرض حداقل 8 cm باشد قرار گیرند .
*در برخی محل های خاص باید، دیوارها و کف و سقف موتورخانه، صداهای ناشی از عمل آسانسور را جذب نمایند.
*نصب کپسول آتش نشانی در موتورخانه آسانسور و در محلی مناسب و قابل دسترسی سریع ضروری می باشد.
*در موتورخانه آسانسورهائی که بتون سقف چاهک بالاتر از کف موتورخانه قرار می گیرد ایجاد دریچه اضطراری به ابعاد مفید حداقل 0.5 * 0.5 متر ضروری است. این دریچه باید دارای قفلی باشد که از داخل موتورخانه با کلید باز شود و از داخل چاهک آسانسور بدون نیاز به کلید بتوان آن را باز کرد.
*در موتورخانه هایی که راه ورود به آن از طریق دریچه کف موتورخانه آسانسور می باشد باید در زمانی که دریچه باز است پیش بینی های لازم برای جلوگیری از سقوط افراد و یا اشیاء بعمل آید و لذا نصب نرده به ارتفاع حداقل 80 سانتیمتر در اطراف دریچه ضروری است.
دیدگاه خود را بنویسید