ریل های آسانسور از مهم ترین تجهیزات آسانسور هستند که در هنگام نصب آنها دقت زیادی لازم است. ریل ها  جهت هدایت کابین آسانسور در مسیری ثابت در داخل چاه استفاده می شوند.این وسیله از جنس فولاد می باشد و طراحی آسانسور، ابعاد آن ها را مشخص می نماید. مقطع ریل به شکل T مورد استفاده در این صنعت است.از آنجا که حرکت نرم و آرام کابین و وزنه تعادل آسانسورها مد نظر است، باید سطح ریل ها ماشین کاری شود و کاملا صاف و صیقلی گردند. نصب ریل آسانسور یکی از مهم ترین مراحل نصب کلی آسانسور است.

نصب ریل در آسانسور کششی

ریل گذاری آسانسور در دو بخش صورت می گیرد. یک بخش مربوط به ریل های هدایت کابین (حرکت عمودی آسانسور) می باشد و بخش دیگر  مربوط به ریل های وزنه تعادل.

در آسانسورهایی که کابین آن ها دارای دو درب عمودی هستند ریل ها در گوشه چاه نصب می شوند و به وضعیت گوشه ای که قرار دارند اصطلاحا کرنر پست (Corner post) می گویند.

در آسانسور های هیدرولیکی معمولا فقط یک نوع طراحی و نصب برای ریل های آسانسور اجرا می شود.

در نصب ریل آسانسور طول ریل ها بطور معمول 5 متر است.( در طراحی های خاص متراژ ریل ها می تواند 2٫5 متر یا حتی 1متری هم باشد یا به درخواست کارفرما و نوع طراحی مهندس سازه در متراژهای متفاوتی توسط کارخانه سازنده برش بخورد). طول ریل ها در سد ها و ساختمان های بسیار بلند با طول ریل در منازل مسکونی متفاوت است. برخی از شرکت های سازنده برای اجرای درست و دقیق تر ریل ها، قسمت پشت ریل ها را شماره گذاری می کنند تا نصاب نصب ریل آسانسور بتواند با دقت بهتری عملیات ریل گذاری آسانسور را انجام دهد. ابعاد و نوع ریل ها بسته به ظرفیت و سرعت هر آسانسور طراحی می شود.

زمان نصب ریل آسانسور چه نکاتی باید رعایت گردد؟ 

نصب ریل ها از کف پیت چاه شروع می شود. باید دقت شود که به صورت کاملاً عمود و بدون هیچ گونه خمیدگی و نا‎شاقولی به صورت موازی با یکدیگر نصب گردند زیرا در غیر اینصورت سبب حرکت بی کیفیت کابین خواهد شد طوریکه ارتعاشاتی در حین حرکت کابین ایجاد می شود و در آخر هم در سیستم های تمام اتوماتیک با درب های اتومات مشکل ایجاد خواهد کرد. اگر ریل ها ناموازی باشند و دهانه ریل ها در طول چاه یکسان نباشد، باعث لرزش آسانسور شده و با عبور از محل نقطه ضعیف ریل، نیرویی به موتور نیز وارد خواهد کرد. در صورتی که لبه ها در محل اتصال دو ریل در یک راستا نباشند، با ایجاد ارتعاش کابین در عبور از نقطه به کفشک ها نیرو وارد کرده و در نهایت باعث زدگی کفشک ها می شود.

ریل ها در حالت عادی نیروی زیادی را متحمل نمی شوند، اما درصورت فعال شدن ترمز اضطراری، به ریل ها نیرو وارد می شود و چنانچه ریل ها به درستی انتخاب نشوند، ممکن است در جهت افقی انحنا و پیچش ایجاد شود.

به طور کلی مشکلاتی که ناشی از اجرای نامناسب ریل ها هستند، به سه دسته تقسیم می شوند :

  1. راندمان سیستم آسانسور را کاهش می دهد.
  2. در نرمی حرکت آسانسور در طول مسیر تاثیر می گذارد.
  3. نیروی اضافی به ریل، کفشک و کابین آسانسور اعمال می گردد. 

آنچه که باید در هنگام نصب ریل های آسانسور کششی بدانید!

هنگام نصب و اجرای ریل های فولادی طبق مقررات، طول اولین ریل باید طوری باشد که محل اتصال دو ریل به براکت ها برخورد نکند یا زیر آن ها قرار نگیرد. انبساط طولی ریل ها در تابستان  و زمستان یا در حین حرکت کابین باعث می شود ریل ها منبسط شوند، لذا باید به این نکته دقت کرد. چون براکت ها از ابتدا نصب شده اند و نمی توان آنها را جابجا کرد باید قبل از شروع ریل گذاری، در محاسبه انتخاب اولین ریل دقت زیادی کرد.

شروع اولین ریل گذاری همیشه با ریل کوتاه انجام می شود.قبل از شروع ریل گذاری، نقشه دقیقی را از محل قرارگیری ریل ها و براکت ها و فاصله هر یک از آنها  و محل پشت بند ریل ها و اتصالات هر ریل پشت سر ریل بعدی تهیه کرده و در اختیار نصاب قرار دهید.

نصاب آسانسور باید در زمان آهنکشی همه موارد ذکر شده را جهت اجرای هر چه بهتر سازه و کلاف بندی محل اتصال براکت ها را دراختیار کارفرما یا شخص نصاب درب و ریل بگذارد و بر آن ها نظارت دقیقی انجام بدهد.

قبل از نصب ریل های آسانسور با یک پارچه آغشته به روغن ریل را تمیز کنید و هر گونه زنگ زدگی و گرد و خاک را پاک کنید. طول آهنکشی هرگز نباید از ارتفاع چاه آسانسور بیشتر باشد. در انتقال ریل به درون چاه باید مراقب باشید که لبه های ریل به دیواره چاه برخورد نکند. ریل ها توسط لقمه ها به براکت ها محکم می شوند.وظیفه براکت ها این است که اطمینان از نگهداری ریل ها را بالا برده و سبب حرکت نرم آسانسور می شوند.قبل از انتقال ریل ها به چاه آسانسور دقت کنید که دچار پیچ خوردگی، تابیدگی یا ضربه خوردگی نباشند.

نحوه نصب ریل آسانسور کششی بر روی هم

برای آنکه حرکت کابین نرم و بدون ارتعاش و به دور از ضربه و صدا باشد ،در ابتدا باید ریل ها را خیلی دقیق شاقول و گونیا زد تا اندازه دهانه ریل ها نسبت به همدیگر کاملا دقیق باشد.

حداکثر مقدار انحراف مجاز ریل ها به نسبت هم باید کمتر از یک میلیمتر باشد.

رأس هر یک از شاخه ریل ها دارای فاق و زبانه است.فاق یا زبانه ریل اول باید به داخل فاق یا زبانه ریل دوم برود که در اصطلاح عامیانه به این برآمدگی و تورفتگی رأس ریل ها نری و مادگی می گویند.

همیشه پیش از سوار کردن یک ریل روی ریل دیگر رأس ها را با فرچه فلزی تمیز کنید و یا اگر خوردگی و تو رفتگی وجود داشته باشد آن را با سوهان کاری صاف و یک دست کنید.محل اتصال ریل ها باید کاملا در یک امتداد باشد و اصلا نباید سطح اتصال، پله داشته باشد. چنانچه این سطح دارای برآمدگی باشد، مسافرین درون کابین کاملا این ایراد را به صورت تکان خوردن و لرزش و ایجاد صدا را حس می کنند.

جهت جلوگیری از ایجاد پله در محل اتصال ریل ها با هم ، از صفحات پشت بند فولادی استفاده می شود.